Dachówki to nieodłączny element europejskiego krajobrazu architektonicznego. Spotkamy je na licznych budowlach – od majestatycznych gotyckich katedr po nowoczesne domy jednorodzinne. Popularność tego rodzaju pokrycia dachowego wynika zarówno z jego estetyki, jak i trwałości. W Polsce aż co trzeci dom ze skośnym dachem korzysta z tego rozwiązania.
Rodzaje dachówek: ceramiczne i cementowe
Na rynku dostępne są dwa główne rodzaje dachówek: ceramiczne oraz cementowe (znane też jako betonowe). Dachówki ceramiczne produkowane są z wyselekcjonowanej gliny, którą wypala się w temperaturze powyżej 1000°C. Cementowe natomiast tworzy się z mieszanki cementu portlandzkiego, wody, piasku kwarcowego i pigmentów barwiących. Proces ich utwardzania odbywa się przy znacznie niższych temperaturach wynoszących około 60°C. Pomimo różnic w procesie produkcji oba rodzaje charakteryzują się wysoką trwałością i są odpowiednie do dachów o kącie nachylenia od 10° do 90°.
Innowacje w konstrukcji – zamki dachówkowe
Współczesne dachówki często wyposażone są w zamki – specjalne zaczepy boczne lub górno-dolne, które ułatwiają montaż i zwiększają szczelność pokrycia. Takie rozwiązanie umożliwia również pewną elastyczność przy instalacji, ułatwiając dopasowanie nowych dachówek do istniejącej konstrukcji bez konieczności wymiany łat.
Warianty płaskich dachówek
Dachówki płaskie występują zarówno w wersji z zamkami, jak i bez nich. Do tej kategorii zaliczają się karpiówki oraz modele zakładkowe o różnych kształtach – od prostokątnych po romboidalne. Karpiówki są szczególnie polecane na strome dachy o kącie nachylenia przekraczającym 30° (przy kryciu w koronkę 35°), oferując spójny wygląd przypominający rybie łuski.
Dachówki mnich-mniszka dla wymagających
Tradycyjne dachówki mnich-mniszka wyróżniają się skomplikowanym układem polegającym na naprzemiennym mocowaniu dwóch kolebkowych elementów – mnicha i mniszki. Chociaż ich instalacja jest bardziej pracochłonna, zapewniają one wyjątkową szczelność oraz samowentylację pokrycia dachu. Alternatywnie producenci oferują uproszczone wersje tych klasycznych wzorów.
Profilowane dachówki dla różnych potrzeb
Profilowane dachówki zdobyły sporą popularność dzięki swojej wszechstronności i efektownemu wyglądowi. Ważna też jest łatwość ich układania. Są dostępne zarówno w wersji nie posiadającej zamka klasycznej holenderki (esówki) jak i w nowszych odmianach takich jak podwójna esówka czy uważana za wyjątkowo szczelną marsylka, już z zamkami. Zastosowanie zamków dodatkowo podnosi poziom szczelności tych materiałów. Dachówki profilowane należą do dachówek średniej wielkości. Nie znajdziemy wśród nich ani „drobiazgów”, jak np. w przypadku karpiówek, ani gigantów przekraczających pół metra długości.
Duży format dla miłośników prostoty
Na rynku coraz częściej pojawiają się modele XL – duże formaty zarówno zakładkowych jak i płaskich dachówek ceramicznych oraz cementowych. Dzięki większym wymiarom (typowa długość to 47-48,6 cm, a szerokość 28,5-33,6 cm, choć na rynku można znaleźć i większe modele) zmniejsza się liczba jednostek potrzebnych na jedno metrowe pokrycie dachu, co upraszcza montaż i może przynieść korzyści finansowe.
Co należy sprawdzić przed zakupem dachówek
Pamiętajmy, że dla każdego modelu (typu) dachówek producent określa minimalny i zalecany kąt nachylenia połaci dachu. Dlatego też pierwszą rzeczą, którą musimy sprawdzić, to czy dany model będzie odpowiedni do więźby dachowej zaprojektowanej dla naszego domu. W przypadku dostosowania typu dachówki do naszego projektu dachu ważny jest także ciężar 1 m2 pokrycia z rozpatrywanej dachówki. Nie może on przekraczać zaprojektowanej nośności konstrukcji dachowej. Uwzględniając powyższe unikniemy przykrych niespodzianek typu konieczność kosztownych zmian w konstrukcji więźby.
Nie mniej ważny od aspektu technicznego jest aspekt finansowy. Cena pojedynczej dachówki nie przekłada się wprost na cenę pokrycia. Przed zakupem sprawdźmy, jaki jest koszt pokrycia m2 dachu. Ewentualnie jakie jest zużycie dachówek na efektywne pokrycie owego metra. Wtedy ocenimy, czy zmieścimy się w zaplanowanym budżecie. Pamiętajmy też o cenie dachówek funkcyjnych. Są zazwyczaj drogie, a nawet bardzo drogie. I zakup wymaganej ilości, szczególnie przy bardziej skomplikowanej konstrukcji więźby, znacząco podnosi koszty.
Gwarancje – na co zwrócić uwagę?
Gwarancje na dachówki mogą trwać od 10 do nawet 50 lat, a obejmują głównie uszkodzenia wynikłe z działania niskiej temperatury oraz materialne niezgodności ze standardami producenckimi. Ważnym aspektem jest świadomość warunków gwarancyjnych: poprawna instalacja zgodnie z wytycznymi producenta oraz natychmiastowe zgłaszanie ewidentnych wad mogą być kluczowe dla jej zachowania. Musimy też pamiętać, ze gwarancja nie obejmuje uszkodzeń mechanicznych dachówek.
Podsumowując, wybór odpowiednich dachówek to inwestycja na lata wpływająca nie tylko na estetykę budynku, ale też jego funkcjonalność i bezpieczeństwo. Bez względu na to czy zdecydujesz się na ceramikę czy beton – ważne jest aby dokładnie przeanalizować potrzeby swojego dachu oraz dostępne opcje akcesoriów kompatybilnych z wybraną metodą krycia.
